مقاومت تعدادی از ارقام گوجه¬فرنگی نسبت به کنه¬ی دولکه¬ای، tetranychus urticae koch. (acari: tetranychidae) در شرایط گلخانه¬ای

کنه¬ی دولکه¬ای، tetranychus urticae koch، یکی از مهم¬ترین آفاتی که به گوجه¬فرنگی ¬خسارت می¬زند. استفاده از ارقام مقاوم به عنوان یک روش موثر در کنترل تلفیقی این آفت محسوب می¬شود. در این تحقیق، مقاومت و حساسیت ده رقم از ارقام مختلف گوجه¬فرنگی شامل سوپراستار، کلجی، خرم، موبیل، سوپرچف، سوپرh، سوپراسترینb، ارلی اورباناوای، has2274 و کورال نسبت به کنه¬ی دولکه¬ای ارزیابی شد. آزمایش¬ها در شرایط دمایی 2±25 درجه¬ی سلسیوس، رطوبت نسبی 10±60 درصد و دوره¬ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی در اتاقک رشد انجام شد. در آزمایش آنتی¬بیوز پارامترهای زیستی این کنه روی ارقام مختلف گوجه¬فرنگی بررسی گردید و نتایج به دست آمده نشان داد که طول دوره¬ی مراحل قبل از بلوغ کنه در رقم سوپراسترینb کمترین بود. طول عمر کنه¬های ماده¬ بین 47/26 تا 40/30 روز تعیین شد. مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) کنه¬ی دولکه¬ای روی ارقام گوجه¬فرنگی مورد مطالعه بین 0906/0 تا 1628/0 ماده/ماده/روز متغیر بود که کمترین مقدار آن در رقم سوپرچف و بیشترین مقدار آن در رقم سوپراسترینb به دست آمد. همچنین، کمترین مقدار نرخ خالص تولیدمثل (r0) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (?) این کنه روی رقم سوپرچف برآورد شد. در آزمایش آنتی¬زنوز رقم ارلی اورباناوای کمترین و رقم سوپراسترینb بیشترین جلب¬کنندگی را نسبت به کنه¬ی دولکه¬ای نشان دادند. در آزمایش تحمل ارقام سوپراستار و ارلی اورباناوای در مقایسه با سایر ارقام مورد بررسی تحمل نسبی بیشتری نسبت به کنه نشان دادند. بنابراین، رقم سوپرچف در مقایسه با سایر ارقام مورد مطالعه از مقاومت آنتی¬بیوزی و رقم ارلی اورباناوای از مقاومت آنتی¬زنوزی و تحمل بیشتری نسبت به کنه¬ی دولکه¬ای برخوردار می¬باشد. از نتایج به دست آمده از این مطالعه می¬توان در مدیریت تلفیقی این آفت مهم استفاده کرد.